Likert-schaal vs NPS: wanneer gebruik je welke methode?

Als je ooit een klanten- of medewerkerstevredenheidsonderzoek hebt opgesteld, ben je waarschijnlijk twee populaire meetmethoden tegengekomen: de Likert-schaal en de Net Promoter Score (NPS). Beide zijn effectief voor het meten van tevredenheid, loyaliteit en betrokkenheid — maar ze dienen verschillende doelen.

Begrijpen wanneer je welke methode gebruikt, kan volledig veranderen hoe je feedback verzamelt en erop reageert. In dit artikel vergelijken we de Likert-schaal en NPS, leggen we hun belangrijkste verschillen uit en laten we zien hoe ze elkaar kunnen aanvullen om je een compleet beeld van sentiment te geven.

De Likert-schaal begrijpen

De Likert-schaal is een gestructureerde manier om meningen, houdingen en percepties te meten. De respondent beoordeelt de mate van instemming of tevredenheid over een reeks stellingen — meestal op een 5- of 7-puntsschaal.

Voorbeeld:

“Ik ben tevreden met de ondersteuning die ik ontvang van de klantenservice.”

• Helemaal mee oneens

• Mee oneens

• Neutraal

• Mee eens

• Helemaal mee eens

Elke optie vangt de intensiteit van het gevoel op, wat een genuanceerd inzicht geeft in hoe respondenten denken.

 

De Net Promoter Score (NPS) begrijpen

De Net Promoter Score (NPS) meet klantloyaliteit en aanbevelingsbereidheid via één simpele vraag:

“Hoe waarschijnlijk is het dat je ons bedrijf/product/onze dienst zou aanbevelen aan een vriend of collega?”

Respondenten geven hun antwoord op een schaal van 0 (helemaal niet waarschijnlijk) tot 10 (zeer waarschijnlijk).
Hun antwoorden vallen in drie categorieën:

• Promoters (9-10): loyale ambassadeurs die groei stimuleren.

• Passives (7-8): tevreden maar niet enthousiast.

• Detractors (0-6): ontevreden klanten die je merkreputatie kunnen schaden.

NPS wordt berekend door het percentage detractors af te trekken van het percentage promoters.
Bijvoorbeeld: als 70% promoters is en 10% detractors, is je NPS = 60.

De eenvoud maakt NPS krachtig voor het volgen van algemene tevredenheid in de tijd — maar het toont niet waarom mensen zich zo voelen. Dat is precies waar de Likert-schaal uitblinkt.

Wanneer gebruik je de Likert-schaal?

Gebruik een Likert-schaal wanneer je:

• Houdingen, percepties of tevredenheidsniveaus over meerdere onderwerpen wilt meten.

• De oorzaak van meningen wilt achterhalen — bijvoorbeeld wat ontevredenheid of betrokkenheid aandrijft.

• Data wilt verzamelen die gemakkelijk te kwantificeren, segmenteren en vergelijken is.

Het is vooral waardevol in:

• Medewerkerstevredenheidsonderzoeken

• Klanttevredenheidsonderzoeken

• Marktonderzoek en merkimago-metingen

Ben je nieuw met Likert-analyse? Onze gids Hoe je Likert-schaaldata als een professional analyseert legt dit stap voor stap uit.

Wanneer gebruik je NPS?

Gebruik NPS wanneer je wilt:

• Loyaliteit en aanbevelingsbereidheid snel meten.

• Prestaties in de tijd of tussen sectoren benchmarken.

• Klantsentiment volgen na een grote verandering — zoals een nieuwe productrelease of prijsupdate.

Omdat het slechts één vraag is, levert NPS hoge responspercentages op en is het eenvoudig te vergelijken tussen verschillende periodes of concurrenten. Het biedt echter geen context — het vertelt hoe mensen zich voelen, maar niet waarom.

Likert combineren met NPS voor maximale inzichten

De meest effectieve feedbackstrategieën gebruiken beide methoden samen. Zo kun je je enquête opbouwen:

1. Begin met een NPS-vraag om loyaliteit op hoog niveau te meten.

2. Volg daarna met Likert-stellingen om de redenen achter die score te ontdekken.

Voorbeeld:

NPS-vraag: “Hoe waarschijnlijk is het dat je onze dienst zou aanbevelen aan een vriend?”

Likert-vragen:

• “Onze klantenservice lost problemen snel op.”

• “Ik vind dat het product een goede prijs-kwaliteitverhouding biedt.”

• “De website is gemakkelijk te navigeren.”

Deze gecombineerde aanpak geeft je zowel een kwantitatieve loyaliteitsindex (NPS) als kwalitatieve inzichten (Likert).

Hoe schaalontwerp vergelijking beïnvloedt

Een belangrijk verschil tussen Likert en NPS is hun responsschaal:

• Likert-schalen zijn ordinaal (gerangschikte categorieën, meestal 5–7 punten).

• NPS is interval (een continue schaal van 0–10).

Hierdoor is NPS eenvoudig te berekenen als één score, terwijl Likert-data rijkere context biedt.
Als je beide datasets wilt vergelijken of combineren, normaliseer dan de waarden — bijvoorbeeld door NPS-scores om te rekenen naar een 0–5- of 0–7-schaal.

De psychologische dimensie

De Likert-schaal meet gevoelens (“Ik ben het eens/oneens”), terwijl NPS gedragsintentie meet (“Ik zal aanbevelen”).

Dit psychologische verschil is belangrijk:

Een respondent kan het eens zijn dat een product goed is (Likert), maar toch niet geneigd zijn om het aan te bevelen vanwege prijs of persoonlijke voorkeur (NPS).
Door beide schalen te combineren, ontdek je deze tegenstrijdigheden — inzichten die je bij alleen NPS vaak mist.

Voordelen van het combineren van beide

Wanneer je beide methoden samen inzet, krijg je een compleet feedbackecosysteem:

• Likert-schaal → identificeert emotionele drijfveren achter tevredenheid of ontevredenheid.

• NPS → kwantificeert loyaliteit en aanbevelingsbereidheid.

• Samen → geven ze een 360-gradenbeeld van betrokkenheid, retentie en verbeterpunten.

Deze combinatie is bijzonder krachtig in SaaS-, HR- en klantbelevingstrajecten waar beslissingen afhangen van zowel perceptie als gedrag.

Voorbeeld: Hoe Enquete.com beide gebruikt

Op Enquete.com kun je deze vraagtypen eenvoudig combineren in één enquête.
Een productfeedbackformulier kan bijvoorbeeld bevatten:

• Een NPS-vraag om de algemene tevredenheid te meten.

• Een reeks Likert-vragen om te bepalen welke functies die score beïnvloedden.

Dit stelt je in staat om loyaliteit in de tijd te volgen en tegelijk de redenen erachter te begrijpen — zonder van tool te wisselen of datasets te combineren.

Door beide statistieken in één dashboard te visualiseren, kun je duidelijke verbanden leggen tussen klantensentiment en bedrijfsresultaten.

Slotgedachten

De Likert-schaal en Net Promoter Score zijn geen concurrenten — het zijn complementaire kaders.
Gebruik NPS wanneer je een snelle loyaliteitsmeting nodig hebt, en de Likert-schaal wanneer je diepte en nuance zoekt.

Samen geven ze een compleet beeld van hoe klanten of medewerkers zich écht voelen.